NASI PATRONI
August i Juliusz Vetterowie


Założycielem rodu i fortuny był, urodzony w Poznaniu w 1810 roku, Karol Rudolf Vetter. Dorobił się największego na Lubelszczyźnie i cieszącego się najlepszą reputacją browaru i destylarni. Jako pierwszy w tym regionie zaczął produkować wysokiej jakości piwo bawarskie. Ożeniony z Szarlotą Julią z domu Mende, miał dwóch synów: Augusta i Juliusza oraz dwie córki: Kazimierę i Karolinę. Wraz z żoną dali się poznać jako hojni i uczynni obywatele Lublina. Rudolf Vetter aktywnie udzielał się w Lubelskim Towarzystwie Dobroczynnym, Szarlota była stałą opiekunką sali sierot towarzystwa. Rodzina Vetterów służyła także pomocą materialną kościołowi ewangelickiemu.

W 1883 roku, po śmierci Karola Vettera, w Gazecie Lubelskiej napisano: "Zmarły może służyć za godny naśladowania wzór pracy i wytrwałości, przymiotów nader rzadkich nas. Doszedłszy do znacznego majątku pozostawił go krajowi i krajowcom dostarczył pracy."

Synowie Karola Vettera - August (1847 - 1907) i Juliusz (1853 - 1917) - odziedziczyli po nim zarówno majątek, jak też uzdolnienia zawodowe i zacięcie społeczne. Na fortunę braci Vetterów złożyły się dochody z nieruchomości, zyski z obrotu kapitałem i działalności przemysłowej oraz handlowej. Wspólnymi siłami uruchomili produkcję słodu, znajdującego zbyt nie tylko na terenie Królestwa Polskiego, ale także w Rosji i Mandżurii.

August Karol Vetter pełnił różne funkcje w Lubelskim Towarzystwie Dobroczynności. Był członkiem - założycielem Kasy Pożyczkowej Przemysłowców Lubelskich oraz członkiem zarządu Towarzystwa Kredytowego Miejskiego. Dokonywał znacznych zapisów i darowizn dla wielu osób i instytucji. Był fundatorem stypendiów dla niezamożnych uczniów lubelskiej Szkoły Handlowej. Szczególnie też interesował się rozwojem miejscowego szkolnictwa handlowego. Był honorowym członkiem Towarzystwa Pomocy dla Szkoły Handlowej w Lublinie oraz prezesem Rady Opiekuńczej tej szkoły, którą to funkcję pełnił od 1905 r. do chwili śmierci. W Kalendarzu Lubelskim na rok zwyczajny 1909 czytamy takie oto wspomnienie : "Umarł człowiek ożywiony najlepszymi zamiarami dla tutejszego społeczeństwa, i w dodatku zamiary te wprowadzający w czyn, odczuwał niedole bliźnich i rozumiał potrzeby kraju. Przeciwnik rozgłosu, cicho świadczył wiele."

Juliusz Rudolf Vetter , podążył śladami ojca i brata, przeznaczając znaczne środki na cele społeczne i dobroczynne. Był fundatorem szpitala dla dzieci, który stale doposażał wspólnie z siostrą - Karoliną Brodowską. Opiekował się także szpitalem św. Wincentego w Lublinie, a jego żona Bronisława z Karszo - Siedlewskich miała pod swoją opieką Przytułek Starców i Kalek im. A. Vettera. Jednak jego szczególne starania związane były z kształceniem zawodowym młodzieży. Po śmierci Augusta Vettera przejął obowiązki prezesa Rady Opiekuńczej Szkoły Handlowej, przewodził powstałemu w 1908 roku Towarzystwu uczącej się młodzieży. Czynił starania stworzenia w Lublinie - obok istniejącej już handlowej- szkoły rzemieślniczej. Cel ten określił w pozostawionym testamencie, przeznaczając w nim 80 tys. rubli na budowę gmachu i 40 tys. rubli jako kapitał wieczysty na koszty związane z jej działalnością. Przytoczmy za Ziemią Lubelską słowa dyrektora Szkoły Handlowej Ludwika Kowalczewskiego, wypowiedziane podczas pogrzebu Juliusza Vettera: "Chowasz dzisiaj, ojczyste miasto, jednego z najlepszych synów swoich, który nie tylko stroił cię w strzeliste mury, ale osiedlił w nich ducha polskiego! Żegnasz obywatela, który hojnie wspierając biblioteki i muzea, skarbnice myśli i kultury, czcił w tobie dostojność sławnej przeszłości narodu, a zakładając szkoły i szpitale dla dzieci, budował fundamenty pod gmach słonecznej jego przyszłości."

W roku 1917 Rada Opiekuńcza pragnąc uczcić pamięć obu braci Vetterów i utrwalić po nich stałą pamiątkę, postanowiła nazwać szkołę ich imieniem.

powiekszeniepowiekszenie

W 1909 i 1927 roku w ściany westybulu wmurowanye zostały tablice pamiątkowe głównych fundatorów gmachu szkoły Augusta i Juliusza Vetterów.

Vetterowie przeszli do historii Lublina jako znakomici obywatele, którzy swoją pracą i postawą społeczną wywarli znaczny wpływ na kształtowanie się stosunków przemysłowych, ekonomicznych i kulturalnych w całym regionie lubelskim, na przestrzeni stu lat - od połowy XIX do połowy XX wieku. Pozostawili miastu istniejące do dziś pomniki kultury i przemysłu, na czele z

  • browarem przebudowanym z poreformackiego kompleksu klasztornego, znajdującym się przy ul. Bernardyńskiej 15 w Lublinie;
  • eklektycznym gmachem szkoły Zgromadzenia Kupców m. Lublina, gdzie obecnie przy ul. Bernardyńskiej 14 mieści się Zespół Szkół Ekonomicznych im. A. i J. Vetterów;
  • szpitalem dziecięcym zbudowanym w latach 1908 - 1909 przy ulicy Poczętkowskiej (obecnie Staszica) w Lublinie.

Grobowce Augusta i Juliusza Vetterów znajdują sie na cmentarzu przy ulicy Lipowej w Lublinie. zobacz zdjęcia zabytkowych grobowców Vetterów

© ZSE im. A i J. Vetterów w Lublinie - Elżbieta Pawłowska

zalecane: rozdzielczość 1024x768 lub wyższa; min. Internet Explorer v.6.0; kolor - 16 bit; zgodne z W3C
opracowanie informatyczne i graficzne serwisu: Elżbieta Pawłowska; ikonografia: zbiory ZSE im. A. i J. Vetterów w Lublinie
kopiowanie i nieautoryzowane wykorzystywanie programu, grafiki i zdjęć zawartych w serwisie - zabronione